دنیای مطلوب چیست؟

همه ما در دنیای واحدی زندگی می کنیم ولی هر کدام دنیا را به گونه متفاوتی می بینیم. دلیل ادراکات متفاوت ما از واقعیت به دنیای دیگری به نام دنیای مطلوب ارتباط دارد. شکل گیری دنیای مطلوب از بدو تولد شروع می شود در طول عمر ادامه دارد در این دنیا تصاویر افراد، اشیا و چیزها و باورها و عقایدی وجود دارند که دوست داریم و با تجربه کرده ایم و به نوعی بهترین راه ارضای نیازهای ما را نشان می دهند، این تصاویر اگر با دنیای واقعی مطابقت یا نزدیکی داشته باشند باعث ایجاد احساس خوب در ما می شوند.

این نکته را باید توضیح دهم که تمام دانسته های شما در مجموعه آلبوم ذهنی یا دنیای مطلوبتان ذخیره نمیشود، آلبوم شخصی با حافظه شخصی تفاوت دارد.

دنیای مطلوب یا آلبوم ذهنی ما هیچ گاه مبهم یا کلی نیست. این آلبوم همواره در بردارنده تصاویر کاملا مشخص از چیزهایی است که به زعم ما نیازهایمان را در لحظه کنونی برآورده می کنند. من هر آنچه، به هر شکلی، نیازی را ارضا کند، در این آلبوم ذخیره میکنم.

برای این که با افراد خوب کنار بیاییم باید دنیای مطلوبشان را بشناسیم و حمایت کنیم. گاهی حمایت از دنیای مطلوب فرزندان دشوار است می گوییم دوستت دارم برایم مهم است چه می خواهی ولی نمی توانم از همه کارهایی که می خواهی انجام دهی حمایت کنم. افراد از ترس این که دیگران از دنیای مطلوب شان انتقاد کنند آن را افشا نمی کنند زیرا انتقاد باعث رنجش و خشم می شود. هر نوع تصویر مبتنی بر تملک یک فاجعه ی رابطه ای خواهد بود. برای افراد قدرتمند تحمل دنیای مطلوب افرادی که قدرت کمتری دارند بسیار سخت است اگر افراد یاد بگیرند آن چه برای من خوب است لزومی نداره برای دیگران باشد دنیای شادت و خوشایندتری می داشتیم.

مفاهیم دنیای مطلوب در تئوری انتخاب

دنیای مطلوب نیز یکی دیگر از مفاهیم کلیدی در تئوری انتخاب است. دنیای مطلوب مجموعه ای از تصاویر در ذهن ما است. این تصاویر جهانی را نشان میدهند که دوست داریم درآن زندگی کنیم. دنیای مطلوب فرمانده اصلی رفتار ما هستند و ما را به سمتی سوق میدهند که به تصاویر دنیای مطلوب نزدیک شویم.

دنیای مطلوب در واقع چگونگی به ظهور رسیدن نیاز های ما هستند. بر خلاف نیاز ها که عمومی و جهانی هستند ، دنیای مطلوب هر شخص منحصر به فرد است. برای مثال همه ی ما نیاز به غذا داریم. اما اینکه از چه نوع غذایی لذت می بریم بستگی به دنیای مطلوب ما دارد. همه نیاز به تفریح داریم. اما دنیای مطلوبمان تعیین میکند چه فعالیت هایی را برای ارضای این نیاز انتخاب کنیم. بنابراین دنیای کیفی مجموعه روش ها و خواسته های ما برای ارضای نیازهایمان هستند.

نیاز های ما ریشه در ژن هایمان دارند. ژن ها تعیین می کنند چه نیازی را با چه شدتی داشته باشیم. اما چگونگی برآورده شدن این نیاز ها در ژن ثبت نشده. دنیای مطلوب ما در تعامل ما با دنیای بیرون شکل می گیرد. این تصاویر عموما در کودکی شکل میگیرند اما در طول زندگی همواره تکمیل می شوند.

ما همواره دنیای بیرون را با دنیای مطلوبمان مقایسه می کنیم. تفاوت بین این دو دنیاست که ما را به حرکت وامیدارد. تمام تلاش ما در زندگی این است که تصاویر دنیای مطلوبمان را در زندگی واقعی ببینیم.

دنیای مطلوب ما از سه مولفه تشکیل می شود

اولین مولفه در دنیای مطلوب، افراد و آدم ها هستند. این ها افرادی هستند که بودن با آنها باعث برآورده شدن یک یا چند نیاز ما می شوند. مهمترین شخص در دایره ی افراد دنیای مطلوب عموما مادر است. چرا که از لحظه ی تولد در کنار کودک است و به نیاز هایش رسیدگی می کند. او را تغزیه می کند ، به او عشق میدهد ، احساس ارزشمندی میدهد و با او بازی می کند.

اعضای خانواده، دوستان، فرزندان، برخی معلمان و هرکسی که یک یا چند نیاز ما را برآورده کند در دنیای مطلوبمان جای می گیرد.

اشیا، اماکن، اتفاقات، مشاغل…
مولفه ی دوم اشیا و چیزهایی هستند که ما فکر می کنیم با بدست آوردنشان احساس خوشآیندی خواهیم داشت. برای مثال فکر می کنیم اگر فلان ماشین، یا فلان خانه، شغل، تحصیلات را داشته باشم احساس خوشبختی میکنم.

و مولفه ی سوم عقاید ما هستند. باورهایی که فکر میکنیم اگر در زندگی بر اساس آنها زندگی کنیم احساس خوبی خواهیم داشت. این باور ها می توانند باور های مذهبی یا ارزش های اخلاقی باشند..

مجموعه ی این سه مولفه درکنار هم دنیای مطلوب ما را شکل می دهند. ما به نوعی فرمانبردار این فرمانده هستیم و از دستورات آن مبنی بر به دست آوردن این خواسته ها اطاعت می کنیم.

پاسخ به سوالات زیر به شما کمک می کنند دنیای مطلوبتان را بهتر بشناسید.

مهم ترین افراد زندگیتان چه کسانی هستند؟
مهم ترین و عمیق ترین ارزش های شما در زندگی چه هستند؟
چه ویژگی ها و خصایصی را برای یک انسان فوق العاده در نظر می گیرید؟
بزرگترین دستاورد زندگیتان که به آن افتخار می کنید چیست؟
بهترین شغلی که دوست داشتید داشته باشید چیست؟
بهترین دوران زندگیتان چه دورانی بود؟ این دوران چه ویژگی هایی داشت؟
چه کسی را دوست خود میدانید؟

لازم به ذکر است که همه ی خواسته های دنیای مطلوبمان معقول و منطقی و واقع گرایانه نیستند. و همچنین ممکن است برخی تصاویر دنیای مطلوبمان با برخی تصاویر دیگر تضاد و داشته باشند. برای مثال ممکن است شما عاشق خوراکی های شیرین و پر کالری باشید اما از طرف دیگر بخواهید اندام مناسبی هم داشته باشید.

نکته ی دیگری که ارزش یادآوری دارد این است که در طی زندگی همواره تصاویری از دنیای مطلوب خارج میشوند و تصاویر جدیدی وارد آن می شوند.

تمرین دنیای کیفی گلاسر

آیا تا به حال اختلاف سلیقه ای با همسر، دوستان، همکاران یا اعضای خانواده تان داشته اید که منجر بحث جدی شده باشد؟ اگر در آن شرایط با مفهوم دنیای مطلوب آشنا بودید چگونه با آن مسئله برخورد می کردید؟