آبان
تئوری انتخاب و واقعیت درمانی، مقالات
مدرسه کیفی چیست + فیلم معرفی
اصطلاح “ مدرسه کیفی ویلیام گلاسر ” یا Quality School به مدرسه ای اطلاق می شود که از اصول “تئوری انتخاب” تبعیت کند. کارکنان این مدرسه بر این باورند که کنترل کردن رفتار دیگران ناممکن است ( و انسان تنها می تواند رفتار خودش را کنترل کند). آنها معتقدند اگر خواهان تأثیرگزاری بر دیگران باشیم ضروری است که روابط رضایت بخشی با آنها برقرار کنیم و برای مدرسه خود محیطی مطلوب فراهم آوریم.
از آنجا که نخستین وظیفه معلم ها تأثیرگزاری است رابطه خوب میان آنها و دانش آموزان برای این تاثیر گذاری ضروری است. مدرسه، کارکنان آن، موضوعات درسی، محیط و فرهنگ عمومی حاکم باید برای تمام کسانی که در امر آموزشی فعال اند ارضاکننده نیازهایشان باشد؛ و این یعنی بهبود کیفیت کار دانش آموزان و تدریس.
گلسر در مقابل “مدرسه کیفی” را چنین تعریف می کند:
ما یک مدرسه انسان دوستانه را اداره می کنیم که در آن مهارت و دانش مفید را آموزش می دهیم، برای همه امکان پیشرفت در آنچه انجام می دهند و در نتیجه موفق شدن در آن را فراهم می کنیم، با همه دانش آموزان با مهربانی و گرمی رفتار می کنیم، به آنها می آموزیم که با هم کار کنند و در این زمینه تشویقشان می کنیم، در عمل نشان می دهیم که به آنچه انجام می دهیم آگاهیم و باور داریم این روش هم برای آنها و هم برای ما بهتر است و تمام تلاشمان را می کنیم تا آنها را به انجام کار کیفی ترغیب کنیم.
در مدرسه کیفی گلاسری هیچکس مردود نمی شود؛ هر دانش آموزی که تلاش‌گر باشد در نهایت به موفقیت دست می یابد. ما لذت و تفریح را به عنوان یک نیاز اساسی به رسمیت می شناسیم و برآنیم به دانش آموزان کمک کنیم از آنچه هرروزه انجام می‌دهند تا جای ممکن حداکثر لذت را ببرند. همچنین در مدرسه فعالیت های سرگرم کننده طراحی می کنیم. با همکاری دانش آموزان مقررات مورد نیاز را با توافق همه وضع می کنیم و مقرراتی که کارایی ندارند را تغییر می دهیم.
In a Glasser Quality School, students and teachers are taught Choice Theory to reach a common ground in establishing a supportive, caring environment and in building healthy relationships that contribute to school success. Classroom management and teaching techniques based on coercion are replaced by Choice Theory techniques that shift the definition of and desire for success to the student. Teachers and administration become collaborative leaders empowering students to reach their highest potential. Families are also encouraged to learn Choice Theory so home and school support the student in compatible ways.در مدرسه کیفی گلسر، به دانش‌آموزان و معلمان تئوری انتخاب آموزش داده می‌شود تا در ایجاد یک محیط حمایت‌کننده، مراقبت‌کننده و ایجاد روابط سالم که به موفقیت مدرسه کمک می‌کند، به یک نقطه مشترک برسند. تکنیک‌های مدیریت کلاس و آموزش مبتنی بر اجبار با تکنیک‌های نظریه انتخاب جایگزین می‌شوند که تمایل به موفقیت را به دانش‌آموز تغییر می‌دهد. معلمان و مدیریت تبدیل به رهبرانی مشارکتی می شوند که دانش آموزان را برای دستیابی به بالاترین پتانسیل خود حمایت می کنند. خانواده ها نیز تشویق می شوند که تئوری انتخاب را بیاموزند، بنابراین خانه و مدرسه به روش های سازگار از دانش آموز حمایت می کنند.
فیلم معرفی مدرسه کیفی ویلیام گلسر (به زبان انگلیسی)
[pars-player mp4=”https://nzkhushnod.ir/Content/What-is-Glasser-Quality-Schools.mp4″ id=”86585417″]
فیلم معرفی مدرسه کیفی ویلیام گلسر ( به زبان فارسی)
[pars-player mp4=”https://nzkhushnod.ir/Content/Qualityschool-Final.m4v” id=”89430605″]
تعریف ویلیام گلسر از آموزش تحمیلی عبارت است از: به این طرز فکر که هرچه در مدرسه آموزش داده می شود درست است و شاگردانی که یاد نمی‌گیرند، مستحق تنبیه هستند، آموزش تحمیلی می‌گویند.
او ادامه می دهد که ریشه این باور در روان شناسی کنترل بیرونی است و والدین، هیئت امنای مدرسه و سیاست مداران از آن حمایت می کنند. طبق نظر گلسر ماهیت آموزش تحمیلی با دو شیوه رایج در مدارس تعریف می شود:
-
سعی در وادار کردن دانش آموزان به فراگیری دانش با حفظ کردن حقایقی در مدرسه که در دنیای واقعی برای هیچ کس، از جمله دانش آموزان، ارزشی ندارد.
-
مجبور کردن دانش آموزان به فراگیری دانشی که شاید در دنیای واقعی ارزش داشته باشد، اما ارزش آن به هیچ وجه آن قدر نیست که هر دانش آموزی را مجبور به فراگیری اش کند. اجبار به یادگیری هرگز موفقیت آمیز نیست، ولی ما همچنان به این کار ادامه می دهیم، چون به نظرمان درست است. نتیجه به کار گیری این دو شیوه نمرات پایین و شکست خواهد بود.
مشکلاتی که خیلی از کودکان، از جمله بسیاری از دانش آموزان خوب را به سرکشی وا می دارد. ریشه در چنین تصوری از آموزش تحمیلی دارد. معلمان هم اغلب احساس می کنند هنگام تدریس بچه ها ناچار به رعایت سیاست ها و برنامه های تحصیلی اند؛ وگرنه توبیخ می شوند. “اگر بخواهیم از شر آموزش تحمیلی خلاص شویم، دیگر نباید تعلیم و تربیت را کسب دانش تعریف کنیم.” گلسر دلیل می آورد که باید استفاده از دانش در تعریف تحصیل گنجانده شود.
حفظ کردن طوطی وار اطلاعات فقط برای امتحان به درد دانش آموز می خورد. مدرسه حتی از آن ها نمی خواهد که دانش خود را، پس از “نمایش” آندر برگه امتحان به یاد بسپارند. گلسر از قول لینوس، شخصیت فکاهی مصور، نقل می کند: “تفاوت میان دانش آموز A و دانش آموز F در این است که دانش آموز A پنج دقیقه بعد از امتحان همه چیز را فراموش می کند و دانش آموزF پنج دقیقه قبل از آن.”
-
تعلیم و تربیت ارزش تلاش کردن دارد، اما آموزش تحمیلی خیر، تعلیم و تربیت ارزش اطلاح دارد، اما آموزش تحمیلی را نمی توان اصلاح کرد. اگر چیزی را می دانید، آن را میدانید؛ اگر هم چیزی را نمی دانید، آن را نمی دانید؛ نمی توانید آن چیز را بهتر یا بدتر بدانید. شما هنگام به کارگیری دانش است که می توانید شایستگیتان را نشان دهید… وقتی به دانش آموز می گوییم که یاد گرفتن حقایقی مثل تاریخ ها، نام ها و مکان ها با ارزش است. آن ها را فریب داده ایم… هیجان واقعی در آموزش هر چیزی، اصلاح کردن آن است.
ویژگی های مدرسه کیفی
- شالوده رابطه های انسانی اعتماد و احترام است و تمام مشکلات انضباطی، جز در موارد اتفاقی، رفع شده اند.
- بر کفایت و شایستگی کلی در یادگیری تاکید می شود و ارزیابی پایین سطح کفایت و شایستگی، یا آنچه در حال حاضر نمره B گفته می شود، وجود ندارد. آموزش و یادگیری سودمند جای آموزش اجباری (تادیب) را می گیرد.
- دانش آموزان، هر سال، چند کار کیفی انجام می دهند که به طرز چشمگیری فراتر از توانمندی آن است. این کارها، نمره A یا بالاتر، مثل A+ دریافت می مند.
- دانش آموزان و معلمان می آموزند در زندگی خود و در مدرسه، از تئوری انتخاب استفاده کنند. والدین تشویق می شوند برا ی آشنایی با ایده های دکتر ویلیام گلسر در گروه های کتابخوانی شرکت کنند.
- دانش آموزان در آزمون های پیشرفت تحصیلی استانی و ورودی دانشگاه ها بهتر عمل می کنند. در مدرسه بر اهمیت این آزمون ها تاکید می شود.
- کارمندان، دانش آموزان، والدین و مدیران، مدرسه را مکانی با نشاط و لذت بخش میدانند.
فیلم معرفی مدرسه کیفی ویلیام گلسر ( با تدریس دکتر علی صاحبی )
[pars-player mp4=”https://nzkhushnod.ir/Content/QualitySchool-DrSahebi.mp4″ id=”19551072″]مدارس کیفی گلاسر
در مدارس کیفی گلاسر روابط بر اساس اعتماد و احترام بنا شده و تمام مشکلات انضباطی از مجموعه حذف می شوند. در این مدرسه تنها بر “کفایت و شایستگی یادگیری کلی” تکیه می شود و هر نوع ارزیابی که از حد شایستگی دانش آموز پایین تر بوده و امروزه با نمره B مشخص می شود از سیستم حذف می شود . “تادیب یا آموزش تحمیلی” با تعریفی که دکتر گلسر از آن به دست داده، از بین رفته و “پرورش” به معنای دقیق خود جایگزین آن می شود.
مدیریت راهبرانه بدون زور و اجبار در مدرسه
جایگزین کردن آموزش راهبرانه به جای مدیریت رئیس مابانه. بدین وسیله می‌توانیم به سمت آموزش کیفی گام بر داریم.
مدیریت رئیس مآبانه شامل چهار عنصر اصلی است:
- رئیس، معیارها و وظایفی که کارگران (دانش آموزان) قرار است انجام دهند را معمولا بدون مشورت با آنها مشخص می‌کنند. رئیس‌ها در کارهایشان هیچ مصالحه‌ای نمی‌کنند؛ و کارگران مجبورند خود را با معیارهای کاری‌ای تطبیق دهند که رئیس تعریف کرده است.
- رئیس معمولا به جای اینکه به کارگران عملا نشان دهد کار ار چگونه انجام می‌دهند و به ندرت از کارگران برای بهتر شدن کار نظر خواهی می‌کند.
- رئیس یا فرد دیگری که خود رئیس تعیینش کرده است، کار افراد را ارزیابی می‌کنند و چون رئیس، کارگران را در این فرآیند ارزیابی دخالت نمی‌دهد، کارگران تمایل دارند کار را در پایین‌ترین حد کیفیت مورد قبول انجام دهند؛ تا فقط آن را انجام داده باشند، نه بیشتر.
- زمانی که کارگران مقاومت می‌کنند، رئیس با اعمال زور (معمولا جریمه یا تنبیه) آنها را به انجام کار خواسته شده وادار می‌کند: و در این شرایط است که بین کارگران و مدیر (فرد کنترل کننده) احساس خصومت و دشمنی به وجود می‌آید.
در این شیوه به نیازهای رئیس بسیار بیشتر از نیازهای کارگران توجه می‌شود
چرا این شیوه غلبه کرده؛ حضور سنگین سنت. طبیعی است که همیشه قوی به دنبال آن است که بر ضعیف تسلط یابد. در مدرسه نیز دانش آموزان از معلمان جوان ترند و از معلومات کم‌تری برخوردارند؛ بنابراین ضعیف‌تر از معلمان هستند.
با اینکه این نوع مدیریت در مدارس هیچ تاثیری نگذاشته اما دانش آموزان همچنان از آن استفاده می‌کنند:
۱٫ مدیران از تئوری انتخاب هیچ اطلاعی ندارند و نیز نمی‌دانند چرا مدیریت راهبرانه کارایی بهتری دارد. بنابراین حتی وقتی می‌بینند این شیوه مدیریتی نتیجه خوبی داده است، بازهم به آن اعتماد نمی‌کنند.
۲٫ مدیران در واقع این نکته را درک نمی‌کنند که آنچه دمینگ به مدیران آموخت و نشان داد این بود که «کیفیت، کلید اصلی افزایش تولید و بهره‌وری است»
زیر سوال بردن مدیریت رئیس مآبانه کار دشواری است؛ چرا که دانش آموزانی در برخی مدارس هستند که هرکاری که معلم از آنها می‌خواهد انجام می‌دهند و به آن رغبت نشان می‌دهند. این جاست که معلم باور مب کند که موفقیت دانش آموز به خاطر این است که هرچه او به آنها می‌گوید، انجام می‌دهند.
اما موفقیت این دانش آموزان نه به دلیل شیوه مدیریت آنها در مدرسه، بلکه به دلیل جو خانوادگی آن هاست. والدین بر آنها نظارت خوبی دارند.
معیارهای مورد نیاز برای دستیابی به مدارس کیفی گلاسری چیست؟
- در مدرسه کیفی روابط بر اساس اعتماد و احترام بنا شده و تمام مشکلات انضباطی از مجموعه حذف می شوند.
- در این مدرسه تنها بر “کفایت و شایستگی یادگیری کلی” تکیه می شود و هر نوع ارزیابی که از حد شایستگی دانش آموز پایین تر بوده و امروزه با نمره B مشخص می شود از سیستم حذف می شود . “تادیب یا آموزش تحمیلی” با تعریفی که دکتر گلسر از آن به دست داده، از بین رفته و “پرورش” به معنای دقیق خود جایگزین آن می شود.
- تمام دانش آموزان هر ساله چندین کار کیفی منحصر بفرد انجام می دهند که نشانگر حد اعلای توانمندی آنهاست. این کارها غالبا از چنان کیفیتی برخوردار است که نمره A یا حتی بیشتر از آن یعنی A+ را به خود اختصاص می دهند.
- به دانش آموزان و کارکنان آموزش داده می شود که در زندگی شخصی و در مدرسه آموزه های تئوری انتخاب را بکار گیرند. از خانواده ها نیز دعوت می شود که در گروه های آموزشی شرکت کرده و با نظریه انتخاب و کار بست های آن در زندگی شخصی و در مراوده با فرزندان شان آشنا شوند.
- دانش آموزان در آزمون های مهارت سنجی و آزمون های ورودی دانشگاه ها بهتر عمل می کنند. مدرسه بر اهمیت این آزمون ها نیز تأکید دارد.
- کارکنان، دانش آموزان، والدین و مدیران، مدرسه را محیطی پرنشاط می دانند.
کدام مفاهیم کلیدی کار روزانه مدرسه کیفی گلسر را تعیین می کنند؟
- C کفایت و شایستگی: هر کاری تنها با نمره “شایسته” یا “نا تمام” ارزیابی می شود. هیچ “مردودی” وجود ندارد و هیچ کس نمره پایین نمی گیرد. اساسا تا دانش آموزی در سطح کفایت درسی را نیآموزد رها نمی شود.
- R روابط: این معیار در تمام مراکز برقرار است: روابط کارکنان با دانش آموزان، دانش آموزان با دانش-آموزان و کارکنان با کارکنان همواره بر اساس محبت و احترام است.
- E برتری: از تمام دانش آموزان خواسته می شود که هر ساله تعدادی کار کیفی انجام دهند.
- A حضور: حضور در مدرسه و تأخیر و غیبت نداشتن معیاری است که دانش آموزان باید به آن متعهد باشند.
- M مزاکره و گفتگو: وقتی مسأله ای در رابطه بین دو نفر به وجود می آید، از طرفین خواسته می شود برای رفع آن به مذاکره بنشینند.
مزایای مدرسه کیفی گلاسر
- اولویت نخست با آموزش همه جانبه دانش آموزان است.
- عملکردها فعالانه، نه منفعلانه است.
- محیط ارضاکننده نیازهای دانش آموزان است.
- رضایت کاری بیشتر برای تمام کارکنان وجود دارد.
- تمرکز بر پیشرفت در آموزش های آکادمیک است.
- آموزش احترام به دیگران و به تفاوت های فردی وجود دارد.
- آموزش روش حل مسأله مثل میانجیگری، مذاکره و گفتگو یاد می شود.
- ارتقای احترام به خویشتن پایه آموزش است.
- حس قوی مسؤولیت پذیری یاد داده می شود.
- پیشرفت رفتارهای مثبت در راستای یادگیری رخ می دهد.
- پیشرفت مهارت های خوب شهروندی یا داده می شود.
- بهزیستی و سلامت روانی برتر مورد تاکید است.
- همکاری و تفاهم بیشتر در روابط متقابل والدین و مدرسه وجود دارد.
- درک بهتر شالوده روان شناسی انسان مورد تاکید است.
- آشنایی بیشتر جوانان با دنیای بزرگ سالان و بیگانگی کمتر نسبت به آنان اهمیت دارد.
- مشکلات انضباطی وجود ندارد.
- منفی نگری وجود ندارد.
- حضور مستمر و بدون غیبت در مدرسه برای بچه ها رخ می دهد.
- تغییر و جابجایی کمتر معلمان رخ می دهد.
- محیطی شاداب و پرنشاط است.
مدارس کیفی در ایران
هنوز به شکل دقیق و با استانداردهایی که دکتر گلاسر مشخص کرده است، مدرسه کیفی در ایران وجود ندارد. اما مدارس زیادی هستند که در این راستا در حال تلاش هستند.
- منابع: کتاب مدرسه کیفی | نویسنده: دکتر ویلیام گلسر
- انتخاب بهتر
درسنامه تئوری انتخاب و واقعیت درمانی
درسنامه تئوری انتخاب و واقعیت درمانی
درسنامه‌های رایگان
محصولات آموزشی ویژه مدرس‌ها
محصولات آموزشی ویژه مشاوران و کُوچ‌ها
بسیار عالی و موثر وآموزنده
ای کاش این کتاب جزو واحدهای درسی دانشگاه فرهنگیان بود تا یه سری کتابهایی حفظی وبی کاربرد
ممنون از بازخورد خوبتون. با شما موافق هستم. نظام آموزشی ما نیاز به بازنگری‌های جدی داره