نیازهای اساسی گلاسر بر رضایت زناشویی

اولین مولفه این تئوری، پنج نیاز اساسی است. بدین دلیل به این نیازها، نیازهای اساسی گفته­ شود که در ساختار ژنتیکی ما تعبیه شده‌­اند. هر رفتاری که از لحظه تولد تا مرگ انتخاب می‌­کنیم، بوسیله یک یا چند تا از این پنج نیاز برانگیخته می­‌شود. وقتی یکی از این پنج نیاز را ارضا می­‌کنیم، احساس لذت می­‌کنیم و وقتی در ارضای آنها با شکست مواجه می­شویم، احساس درد و ناکامی خواهیم کرد.

به هنگام تولد با گریه کردن یاد می­گیریم که چگونه نیازهای اساسي‌مان را ارضا کنیم. گریه نوزاد به مادر این فرصت را می­دهد که بداند نوزاد نیاز به غذا، آرامش، محبت و یا عشق دارد. سپس یاد می‌گیریم که چگونه سایر نیازهای خود را ارضا کنیم و وقتی موفق شدیم، بطور کلی خوشحال و شاد می­‌شویم.

این پنج نیاز اساسی عبارتند از: ۱-  نیاز به بقا و زنده ماندن، ۲- عشق و احساس تعلق، ۳-  نیاز به آزادی، ۴- نیاز به تفریح و ۵- نیاز به قدرت. نیاز به بقا ضرورتاً نیاز به غذا، سرپناه و ایمنی است که امروزه در دسترس بیشتر مردم جامعه ما هست. نیاز به بقا  بعد مهم دیگری هم دارد که اغلب باعث ازدواج می­شود، زیرا ما به لحاظ ژنتیکی طوری برنامه‌­ریزی شده­‌ایم که با تولید­ مثل  می خواهیم بقای نوع خود را حفظ کنیم. بیشتر انسان‌ها  البته یاد گرفته‌­اند که رابطه جنسی بدون تولید­مثل، نيز لذت­‌بخش است.

بدون آن که آگاه باشیم، برخی از قویترین انگیزاننده‌‎­های جنسی- مثل شیفتگی و دلباختگی- به همان اندازه که تحت تاثیر نیاز ما به عشق اند، تحت تاثیر نیاز به بقای نوع هم هستند. ما اغلب از داشتن یک شريك جنسي تکراری خسته مي­‌شويم، زيرا بقاي نوع مي­‌خواهد که ما هر چه بيشتر ژن‌­هاي خود را پراكنده کنیم.

عشق در ترکیب با احساس تعلق نه تنها از نیازهای  انسانی است، بلکه در  سایر پستانداران نیز وجود دارد. همه انواع به لحاظ ژنتیکی بگونه ای برنامه‌­ریزی شده‌­اند تا تولیدمثل کرده و از فرزندان خود مراقبت کنند. اما در انسانها عشق و احساس تعلق می­‌تواند در تمام طول زندگی ادامه داشته باشد. به­‌همين‌­دليل همه ما یاد می‌­گیریم که از عشق به خانواده و همچنین دوستی های عمیق همراه با احساس تعلق لذت ببریم. اساسا ما به همدیگر نیاز داریم. روابط انسانی تحت تاثیر نیاز به عشق و احساس تعلق شکل می گیرد. البته اگر نیاز های دیگری مانند نیاز به آزادي،  نیاز به تفريح و سرگرمي و بويژه نياز به قدرت در ما وجود نداشت، بهتر می توانستیم با یکدیگر کنار بیآییم.  مثلا تورج و ژاله  احتمالا همديگر را دوست دارند، اما عشق‌شان  بطور دائم توسط نیازهای دیگر مانند نیاز به  آزادی و بویژه نیاز به قدرت مورد چالش قرار گرفته است. همين نیاز به قدرت است که باعث بروز این همه اختلاف در زندگی مشترک آن‌ها شده است.

نیاز به آزادی در دیگر پستانداران راحت تر از انسان‌ها ارضا می‌شود. زیرا پستانداران کمی وجود دارند که همانند ما انسانها تعهدات خانوادگی داشته و روابط زناشویی طولاني و پايداري برقرار کنند. برای مثال ژاله  اگر چه بطور ناموفقی مبارزه می کند، ولی او برای ارضاء نیاز به آزادی خود،  برخی روزها، در برابر چشمان کنترل گر تورج، برای ساعاتی از روز با دوستانش بیرون رفته و در پايان روز به خانه بر می گردد.

تمايل به روابط زناشویی پايدار، در زنان قویتر از مردان است؛ زیرا زنان به لحاظ سنتی بیشتر از مردان درگیر فعالیتهای مربوط به مراقبت از فرزندان بوده اند. بنظر ما  شواهد نیز اعتبار ادعای ما را نشان می دهد: مردان بیشتر از زنان فرزندان و همسر خود را ترک می کنند. در داستان تورج و ژاله، نیز می توانیم این ادعا را بروشنی ببینیم.  ژاله در تمام این  سال­‌ها با تورج سر کرده است، حتي زماني كه بچه­‌هایشان نیز بزرگ شده و سر خانه و زندگی خود رفته اند.

دومین نیاز اساسی تفریح است. تفریح یعنی لذت بردن از یادگیری چيزي كه برای ما مفید است. گاهی اوقات ممكن است فرد به دور از خانواده و همسرش به تفريح و سرگرمي بپردازد. اما گاهی نیز تفریح در روابط خانوادگی رخ مي­دهد، زیرا کل خانواده می­توانند در آن یادگیری مفید سهیم باشند، برخی ها شاید فقط تماشاگر باشند و برخی ها شرکت فعال داشته باشند. گاهي نيز تفريح و سرگرمي  می تواند باعث تفرقه و قطب بندی شود، مثل مبارزه و دسته بندی زن و شوهر در بازی تخته نرد – وقتی که با هم بازی می کنند- اما به نظر ما بطور کلی تفریح  یاری رسان به خانواده و ازدواج است.

مطالعه  pdf تست نیازهای گلاسر + تفسیر

سومین نیاز اساسی قدرت است که یک نیاز منحصر بفرد انسان است. حیوانات نيز ممکن است برای انتخاب جفت؛ زیرا این نیاز در ساختار ژنتیکی آنها قرار دارد. و یا ممکن است برای بدست آوردن غذا یا دفاع از قلمرو خود بجنگند، اما این جنگیدن به خاطر این باور نیست که حق با آنهاست و دیگران اشتباه می­کنند؛ كاري كه ما انجام می دهیم و کاری که تورج و ژاله پيوسته انجام مي­دهند. به استثناي نياز به بقا، ژاله و تورج برای ارضاء نيازهاي خود، بويژه نياز به قدرت، با مشکل روبرو اند. آنها بايد ياد بگيرند كه چگونه بدون آنکه قدرت یکدیگر را سلب بکنند، نياز به قدرت  خود را ارضاء كنند. از  آنجایی که آنها برای سالهای زیادی در زندگی مشترک خود بدین منوال رفتار کرده اند، خیلی بعید بنظر می رسد که بتوانند این مشکل را حل کنند. تا زمانی که یکی از آنها آنچه که الان در اینجا می خواهیم توضیح دهیم را یاد نگیرد چرخ زندگی شان برای همیشه به همین صورت ناساز خواهد چرخید. زن و شوهر های زیادی تحت تاثیر همین نیاز به قدرت، کنترل بیرونی را در تمام جنبه های زندگی خود اعمال می کنند.

بدين­ترتيب آنها درگیر  یک نبرد روزمره زناشویی می شوند چرا که جنگ یک پدیده کاملا انسانی است. ما بیش از یک بیلیون نفر را در خصومت های قرن بیستم کشته‌­ایم و در آستانه این قرن نیز به یکدیگر دندان تیز نشان می دهیم.

از آنجایی که شما و همسرتان برای آموختن راههای بهتر با هم کنار آمدن این کتاب را با هم مطالعه می کنید، تاکنون این نکته را دریافته اید که کنترل بیرونی در ساختار ژن‌های شما قرار ندارد، بلکه کنترل بیرونی یک رفتار انتخاب شده است و نه یک نیاز. بنا بر این لازم نیست که در روابط زناشویی خود آن را بکار برید. اگر چه کنترل بیرونی  از نیاز ما به قدرت نشات می گیرد، اما  يك رفتار آموخته شده است. اگر چه تقریبا همه مردم  وقتی با  دیگران دچار مشکل  شوند، برای حل مشکلات ارتباطی خود از کنترل بیرونی استفاده کنند، بازهم بدین معنا نیست که زوجین نمی­توانند یاد بگیرند تا تئوری انتخاب را جایگزین استفاده از کنترل بیرونی سازند.

 نیازهای اساسی در سازگاری و انطباق و هماهنگی همسران با یکدیگر نقش مهمی ایفا می کند.  برای مثال زوجینی که نیاز به عشق  در هر دوی آنها بالا و نیاز به قدرت  در هر دوی آنها پایین است، زندگی خشنود و رضایتمند تری با هم خواهند داشت و زوجینی که نیاز به قدرت هر دوی آنها بالا  و نیاز به عشق هر دوی شان پایین ­باشد، زمان زیادی را براي مشاجره و بگو ­مگو درباره اینکه حق با چه کسی است، و چه کسی رئیس است  صرف مي­كنند. مانند تورج و ژاله كه با وجود آنکه در ابتدای زندگی مشترک، جذابیت زیادی برای هم داشته­اند، ولی در طولانی مدت با هم جور و سازگار نیستند.  این ضرب المثل قدیمی که می گوید” متضادها همدیگر را جذب می­کنند” مثال خوبی برای دلباختگی و تولید مثل است، اما در ازدواج فاجعه به بار می آورد.

آنچه كه سعي داريم در اين كتاب به شما آموزش دهيم را به افراد زيادي آموزش داده­ايم. آموزش اين مطالب موجب شده است كه اين همسران زندگي شادتري نسبت به گذشته داشته باشند. بنابراين به شما و همسرتان توصيه مي­كنيم كه پس از خواندن به آنها عمل کنید. دروس و مباحث اين كتاب را به دقت با هم بخوانيد و فكر كنيد كه چگونه مي­توانيد محتواي هر درس را در روابط خود بكار گيريد.

 از آنجایی که شما فقط می توانید رفتار خودتان را كنترل ­كنيد، و از آنجایی که رفتار شما توسط نيازهاي اساسي شما برانگيخته مي­شود، سوالي که این درس برایتان  مطرح میکند تا با هم بحث کنید این است: روشی که شما برای ارضای نیازهای اساسی خود انتخاب کرده اید تا چه اندازه با شیوه­‌ای که همسرتان برای ارضای نیازهای خود بکار می‌­گیرد، با هم همخوانی دارد؟

هر انسانی پنج نیاز دارد: نیاز به بقا که یک نیاز فیزیولوژیکی است و چهار نیاز روانشناختی که شامل؛ عشق و احساس تعلق، قدرت و پیشرفت، آزادی و تفریح است.

تمامی رفتارهای ما همیشه در آن لحظه که دست به انتخاب می‌زنیم بهترین انتخاب ما برای ارضای یک یا چند نیاز از این نیازها ست.

  1. بقا: احساس امنیت، داشتن درآمد و پول، غذا، پوشاک، مسکن، گرما، سلامت جسمانی، میل وکشش هورمونی نسبت به اعمال جنسی
  2. عشق و احساس تعلق: عشق ورزیدن و مراقبت کردن، دوست داشتن دوست داشته شدن، وقت و انرژی گذاشتن برای روابط خانوادگی، دوستی و رفاقت، روابط شغلی، احساس پیوند با دیگری داشتن
  3. قدرت و ارزشمندی: احساس توانمندی، ارزشمندی، کارآمدی و پیشرفت، احساس درونی خودشکوفایی و کنترل درونی داشتن، احساس افتخار، اهمیت، اعتماد واحترام به خود
  4. آزادی: استقلا ل و خودمختاری، توانایی انتخاب، آفریدن، کشف کردن، بیان آزادانه خود، داشتن حریم خصوصی
  5. تفریح: شوخی، خنده، لذت بردن، سرگرمی خاص خود را داشتن، گلسر معتقد است: تفریح پاداش درونی یادگیری است

سیستم نیازهای انسان همواره درکار است و آدمی را به خلق و صدور رفتار ترغیب می‌کند.

خصوصیات نیازها از نگاه ووبلدینگ

  1. ذاتی و ژنتیکی: مادر زادی‌اند. درونی هستند وزمانی که ما به دنیا آمده‌ایم با ما همراه بوده‌اند و نیاز به فراگیری آن‌ها نیست.
  2. عمومی: همگانی هستند. خاص و مشخص نیستند (بلکه خواسته‌ها خاص و مشخص هستند)
  3. جهانی: همه انسان‌ها صرف نظر از فرهنگ، زبان، نژاد و جغرافیای محل زیست، در نیازهای درونی مشترکند.
  4. همپوشانی: برآورده کردن یک نیاز ممکن است موجب برآورده شدن دیگر نیازها شود
  5. تضاد درونی: گاهی ممکن است ارضای یک نیاز سبب شود که فرد نیازهای دیگرش را نادیده بگیرد یا سرکوب کند
  6. تضاد بین فردی: گاهی ممکن است ارضای یک نیاز در تضاد با ارضای نیاز فرد دیگری باشد

الگوهای پاتولوژیک نیازها در رابطه

حالت‌ها قدرت آزادی عشق
حالت اول بالا بالا پایین
حالت دوم متوسط/پایین پایین پایین
حالت سوم بالا پایین پایین

بهترین نیمرخ نیازها در ازدواج

بقا عشق و احساس تعلق آزادی قدرت تفریح
متوسط زیاد کم کم زیاد

آیا نیازها سلسله مراتبی هستند

با خواندن توصیفات مربوط به سیستم نیازها، متوجه شباهت این سیستم با سلسله مراتب نیازهای مازلو خواهید شد. با این حال فقط دو مورد از این نیازها شبیه به نیازهای فهرست شده مازلو ست. همچنین در تئوری انتخاب، نیازها به صورت سلسله مراتبی درنظرگفته نمی‌شوند، بلکه به پایه‌های یک صندلی می‌مانند. صندلی هنگامی بهترین کارایی را دارد که روی تمامی پایه‌هایش متعادل باشد.

جمع بندی کلی نیازها

  • ما فقط مسئول ارضای نیازهای خودمان هستیم
  • نیازها عام و خواسته‌ها خاص و مشخص هستند
  • از طریق خواسته‌های‌مان نیازهای مان را ارضا می کنیم
  • نیازهای‌مان را مسئولانه و اخلاقی برآورده می کنیم

دانلود چند مقاله مهم در رابطه با  آموزش نظریه انتخاب گلاسر بر رضایت زناشویی

اثربخشي رويکرد واقعيت درماني مبتني بر نظريه انتخاب بر تعارض ها زناشويي و بهزيستي اجتماعي
اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر نظریه انتخاب بر سبک‌های حل تعارض و کیفیت رابطه زوج‌های ناسازگار
مقايسه ي اثربخشي روان درماني گروهي مبتني بر نظريه‌ي انتخاب و درمان انگيزشي نظام مند در افزايش رضايت زناشويي
اثربخشي مشاوره گروهي با روش حل مسأله با تأكيد بر نيازهاي بنيادين نظريه انتخاب در بهبود روابط زوجين

منابع: تئوری انتخاب و واقعتی درمانی دکتر ویلیام گلسر، نشر سایه سخن | هشت درس برای زندگی زناشویی شادتر، نشر سایه سخن

درسنامه‌ تئوری انتخاب و واقعیت درمانی

با لمس/کلیک روی هر موضوع به آموزش مربوط هدایت خواهید شد.
مفاهیم پایه تئوری انتخاب
تعاریف اولیه: تئوری انتخاب چیست؟ | واقعیت درمانی چیست؟
بهترین ترجمه کتاب تئوری انتخاب
واقعیت درمانی چیست و چه اهدافی دارد؟
زندگینامه دکتر ویلیام گلاسر
کنترل بیرونی تئوری انتخاب + تست مرکز کنترل درونی و بیرونی
چگونه می شود از نظریه انتخاب برای حل مشکلات استفاده نمود
دنیای مطلوب چیست؟
نیازهای اساسی تئوری انتخاب + تست
نیازهای اساسی گلاسر بر رضایت زناشویی
ماشین رفتار گلاسر + عکس ماشین رفتار
دنیای ادارکی در تئوری انتخاب
اصطلاحات تئوری انتخاب
موضوعات مربوط به واقعیت درمانی ↓
تفاوت واقعیت درمانی و تئوری انتخاب
کاربرد واقعیت درمانی
فنون و مشاوره واقعیت درمانی + مثال برای واقعیت درمانی
پروتکل واقعیت درمانی گلاسر | اصول واقعیت درمانی گلاسر
تفاوت واقعیت درمانی با درمان‌های سنتی
واقعیت درمانی چیست | تئوری انتخاب چیست + دانلود پاورپوینت نظریه واقعیت درمانی گلسر
کاربردهای تئوری انتخاب و واقعیت درمانی در عمل ↓
تئوری انتخاب و افسردگی
روانشناسی انتقاد
مدیریت کاهش وزن و تناسب اندام با تئوری انتخاب
مقاله در مورد تئوری انتخاب
مدرسه کیفی چیست (1)
مدرسه کیفی چیست (2)
برآورده‌سازی نیازها در کلاس درس از نگاه تئوری انتخاب
وبینار نگاهی به کتاب مدیریت زندگی با تئوری انتخاب
مدرک ویلیام گلسر + آدرس موسسه ویلیام گلسر
آثار ویلیام گلاسر
زندگینامه گلاسر

درسنامه‌های رایگان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ورود | ثبت نام
لطفا شماره موبایل خود را وارد کنید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
رمز عبور را وارد کنید
رمز عبور حساب کاربری خود را وارد کنید
برگشت
درخواست بازیابی رمز عبور
لطفاً پست الکترونیک یا موبایل خود را وارد نمایید
برگشت
کد تایید را وارد کنید
کد تایید برای شماره موبایل شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد تا دیگر
ایمیل بازیابی ارسال شد!
لطفاً به صندوق الکترونیکی خود مراجعه کرده و بر روی لینک ارسال شده کلیک نمایید.
تغییر رمز عبور
یک رمز عبور برای اکانت خود تنظیم کنید
تغییر رمز با موفقیت انجام شد