برای خوب پرسیدن، و در نتیجه خوب فکر کردن، نیاز به ابزارهایی داریم. باید بدانیم چطور بپرسیم. نیاز داریم به مهارتهای پژوهشی تا بتوانیم پرسش های ثمربخش و سازنده ای بکنیم که تفکر ما را به سوی پاسخ های ثمربخش و سازنده هدایت کند.
تمام افراد موفق و گره کشا که هم زندگی خود را ساخته اند و هم به جهان کمک کرده اند همانند هم در مورد مسائل پیش روی خود پرسش میکنند. در یک نگاه کلی پرسش به دو دسته بزرگ تقسیم می شوند؛
- پرسش هایی که ما را به سمت قضاوت و داوری می کشاند
- پرسش هایی که ما را به سمت کشف هدایت می کشاند
پرسش هایی که ما را به سمت باتلاق و درجازدگی و نومیدی و یاس و توجیه می کشاند غالبا با چرا شروع می شوند!
- چرا من آنقدر فقیر و بدبختم
- چرا رئیسم با من بد رفتاری می کند
- چرا دیگران در پیدا کردن کار خوب موفق تر از من هستند
پرسش هایی که با را شروع می شوند معطوف به گذشته اند و به دنبال رخ دادن یک اتفاق هستند. البته معمولا آشکار شدن آن دلیل گره ای از کار ما نیز نمی گشاید.
بسیاری از افراد اینطور بیان کرده اند که وقتی با چرایی(حتی لحنی بی طرفانه9 مورد پرسش قرار می گیرند، احساس می کنند که گویی تحت بازجویی قرار دارند. ممکن است .اکنش هایی نسبت به این شیوه پرسش تدافعی بوده، تمایلی به پاسخ صادقانه و یا کامل نداشته باشند.
راهکار:
- استفاده از واژه چطور
- بردن کلمه چرا به وسط جمله
- آیا می توانی برای من توضیح بدهی که چرا این کار را به این شکل انجام دادی؟
- کاهش تاخیر چرا با استفاده از زمینه چینی
- این مساله مرا گیچ کرده است. تصور می کتی چرا این اتفاق افتاد؟
قدرت پرسش های اکتشافی
پرسش که با چطور و چگونه شروع می شود. پرسش های اکتشافی اند که علاوه بر پاسخ چرایی وقوع مساله یا مشکل، ما را در جهت یافتن یا گراهکار عکلی برای بیرون رفتن از آن موقعیت هدایت کیند. پاسخ تمام جواب ها در گذشته میست که با گذشته گاوی بتوانیم به آن دست یابیم. بلکه برای یافتن بسیاری از مجهولاتمان نیاز به جستجو و کنجکاوی و تامل داریم.
وقتی پرسش با چطور آغاز می شود، برخلاف پرسشی که با چرا شروع می شود، جوب ها آماده نیستند و نیاز به تلاش و شناخت و تامل دارد.
چرا پرسش می کنیم؟
- جمع آوری اطلاعات
- ساختن و نگهداری محیط در رابطه
- یادگیری، آموزش و تامل
- دعوت به فکر کردن به شیوه استراتژیک
- به چالش کشیدن مفروضه ها
- گوش دادن به منظور فهمیدن ، تایید و شفاف سازی
- حل مساله و تصمیم گیری
- مذاکره و حل تعارضات و اختلافات
- هدف چینی و دستیابی به آن
- تمرکز دادن و توجه و مدیریت آن
- خلق و ایجاد راه ها و احتمالات جدید
- تسریع گفتگو و اقدام سودمند و پاسخگو بودن نسبت به اقدمات خود
فواید پرسش
- پرسیدن مشوق خلاقیت و تفکر است
- پرسیدن موجب شفاف سازی و بیان واضح تفکر می شود
- پاسخ هایی که بیشترین معنا را برای افراد دارند آنهایی هستند که خودشان به آنها رسیده اند
- ایده هایی که افراد از آنها حمایت می کنند آنهایی هستند که خودشان بدست آورده اند
- زمانی که سوالی می کنید دایت تفکر فرد دیگری را به عهده می گیرید
منبع: پرسشگری سقراطی دکتر علی صاحبی
ترتیبی که برای خواندن سری مطالب پرسشگری و پرسشگری سقراطی به شما پیشنهاد میشود: با لمس/کلیک روی هر موضوع به آموزش مربوط هدایت خواهید شد.
موضوع |
پرسشگری چیست | انواع پرسش گری |
پرسشگری سقراطی چیست |
نمونه گفتگوی سقراطی |
روش تدریس پرسش و پاسخ سقراطی |
نمونه روش تدریس سقراطی | نمونه روش تدریس پرسش و پاسخ |
تفکر انتقادی چیست |